การใส่ปุ๋ยต้นไม้ปลูกใหม่ให้ต้นไม้โตไวและแข็งแรง
การใส่ปุ๋ยต้นไม้ปลูกใหม่ ก่อนอื่นคงต้องแยกก่อนว่าต้นไม้ที่ปลูกใหม่นั้นเป็นการปลูกแบบไหน เพราะวิธีการปลูกก็มีผลต่อการเลือกใส่ปุ๋ยให้ต้นไม้ด้วยเหมือนกัน หากเป็นต้นไม้ที่ซื้อมาในรูปแบบของต้นกล้าจากร้านต้นไม้ ในระยะแรกเริ่มที่ปลูกนั้นไม่จำเป็นต้องใส่ปุ๋ยเลย เพราะทางร้านได้ใส่มาจนเต็มที่แล้ว
หากเราใส่เพิ่มเข้าไปอีกก็จะกลายเป็นสาเหตุให้ต้นไม้ตายได้ในที่สุด แต่ถ้าเราเป็นคนเพาะต้นกล้าเอง จะด้วยการเพาะจากเมล็ดพืชโดยตรง หรือด้วยวิธีการอื่นๆ อย่างเช่น การตอนกิ่ง การปักชำ เป็นต้น ก็ต้องเลือกใส่ปุ๋ยให้เหมาะสม เพื่อให้ต้นไม้โตได้ไวและแข็งแรง ไม่เป็นการใส่ปุ๋ยที่สูญเปล่า
หลังจากแยกได้แล้วว่าต้นไม้ที่ปลูกใหม่ของเราอยู่ในประเภทไหน ก็มาถึงจังหวะการเลือกใช้ปุ๋ย ในปัจจุบันปุ๋ยที่มีใช้ในบ้านเราจะมีอยู่ 3 ประเภทหลักๆ ก็คือ ปุ๋ยอินทรีย์หรือปุ๋ยธรรมชาติ ปุ๋ยเคมี และปุ๋ยชีวภาพ จะใช้อะไรก็ให้เลือกเอาตามความสะดวกและทุนทรัพย์ที่มีอยู่
เพราะในแต่ละพื้นที่การซื้อหาหรือการผลิตปุ๋ยแต่ละแบบมีความยากง่ายแตกต่างกันไป ให้มองภาพรวมเอาว่าแบบไหนจะเหมาะสมและคุ้มค่ามากกว่ากัน เมื่อเลือกได้แล้วก็มาดูหลักการพื้นฐานสำหรับการใช้ปุ๋ยทุกประเภท ว่าต้องคำนึงถึงเรื่องอะไรบ้าง
หลักการใส่ปุ๋ยพื้นฐานสำหรับการใช้ปุ๋ยทุกประเภท
1. อย่างแรกต้องรู้จักสิ่งที่ตัวเองมีให้ดีเสียก่อน นั่นก็คือ พื้นดินที่ทำการเพาะปลูก สภาพดินดั้งเดิมเป็นอย่างไร ประเภทของดินเป็นดินเหนียว ดินร่วนหรือดินผสม เม็ดดินมีขนาดเล็กหรือใหญ่ ถูกทำลายหน้าดินมาก่อนหรือไม่ ยิ่งถ้ารู้ไปถึงขั้นที่ว่าดินแต่ละชั้นหนาบางอย่างไรก็ยิ่งดี
2. ทำความรู้จักต้นพืชที่เราปลูก เนื่องจากว่าส่วนที่ทำหน้าที่ดูดซึมสารอาหารจากปุ๋ยที่เราใส่ลงไปในดินก็คือส่วนของราก ถ้าหากเราใส่ในจุดที่ไม่ตรงกับบริเวณที่รากอยู่อย่างหนาแน่น การดูดซึมไปใช้ก็จะทำได้ไม่ดีเท่าที่ควร บางครั้งปุ๋ยก็เสื่อมสภาพไปเสียก่อนที่ต้นไม้จะดูดซึมได้เสียอีก ตัวอย่างเช่น ถ้าเราต้องการใส่ปุ๋ยต้นไม้ต้นหนึ่งที่ปลายรากยื่นห่างจากลำต้นไปแล้ว 3 เมตร แต่เราไปเทปุ๋ยวนรอบโคนต้น แบบนี้คงไม่ค่อยได้ผลเท่าไร การทำความเข้าใจการเติบโตของต้นไม้จึงสำคัญมาก
3. อย่าลืมว่ามีปุ๋ยแล้วก็ต้องมีน้ำ ถ้าเป็นปุ๋ยแห้งหรือปุ๋ยผง น้ำจะมีหน้าที่เป็นตัวทำละลายช่วยให้น้ำปุ๋ยซึมสู่เนื้อดินได้ดี แล้วต้นไม้ก็จะดูดซึมสารอาหารได้ง่าย แต่ถ้าเป็นปุ๋ยน้ำอยู่แล้ว เช่น ปุ๋ยชีวภาพ น้ำสะอาดก็จะเป็นตัวเจือจางที่ช่วยปรับให้ปุ๋ยมีความเข้มข้นอยู่ในระดับที่พอเหมาะ ดังนั้นจึงต้องพิจารณาด้วยว่าแหล่งน้ำนั้นสามารถไปถึงแหล่งเพาะปลูกได้อย่างเพียงพอหรือไม่
4. ให้ปุ๋ยตามความต้องการของพืช ไม่ใช่ตามความต้องการของเรา พืชแต่ละพันธุ์จะมีความต้องการธาตุอาหารในแต่ละช่วงวัยที่แตกต่างกันอยู่ เช่น บางต้นช่วง 3 เดือนแรกต้องการธาตุไนโตรเจนมาก ขณะที่อีกพันธุ์หนึ่งต้องการธาตุฟอสฟอรัสมากกว่า หรือในพืชชนิดเดียวกัน
ตอนเดือนแรกต้องการไนโตรเจน พอผ่านไปสัก 6 เดือนเปลี่ยนเป็นต้องการธาตุโพแทสเซียมแทน ประเด็นนี้จึงต้องวกกลับไปว่าเราต้องมีความเข้าใจในพืชที่เราจะปลูกพอสมควร และใส่ปุ๋ยให้ตรงกับความต้องการของพืชนั้น อย่าใส่เพียงเพราะอยากเห็นผลแบบที่เราต้องการ เช่น อยากให้มีใบก็ใส่ปุ๋ยเร่งใบกันเต็มที่ แบบที่ไม่สนช่วงเวลา แบบนี้ต้นไม้จะผิดปกติและตายได้ในที่สุด
วิธีการใส่ปุ๋ยที่ถูกต้อง
พอเราได้รู้การเตรียมตัวคร่าวๆ ไปแล้ว เราก็มาเรียนรู้วิธีการใส่ปุ๋ยให้ถูกต้องกันบ้าง เพื่อที่จะได้เกิดประโยชน์สูงสุดทั้งกับต้นไม้และคนปลูก ไม่เสียเวลาและค่าแรงมากเกินความจำเป็น วิธีการใส่ปุ๋ยมีอยู่หลายรูปแบบขึ้นอยู่กับพื้นที่เพาะปลูกและประเภทของปุ๋ยที่ใช้ด้วย
1. การใส่ปุ๋ยแบบหว่าน
การใส่ปุ๋ยแบบนี้เหมาะกับต้นไม้ที่ไม่ได้ปลูกเอาไว้เป็นแถวเป็นแนวชัดเจน จึงไม่สามารถใส่ปุ๋ยเป็นจุดๆ ที่แน่นอนได้ อย่างเช่น การปลูกหญ้า เป็นต้น หรือบางทีก็ใช้กับต้นไม้ที่ปลูกแบบเป็นแถวที่ถี่มาก มีความยากลำบากหากจะใส่ปุ๋ยทีละต้น
2. การใส่ปุ๋ยแบบโรยตามแถวของต้นไม้
ต้นไม้อะไรก็ตามที่ปลูกเป็นแถวแนวชัดเจน และคนปลูกสามารถเดินแทรกไประหว่างแถวนั้นได้ วิธีนี้เหมาะสมมาก นอกจากจะประหยัดปุ๋ยแล้ว ก็ยังช่วยให้ต้นไม้เอาไปใช้งานได้เร็วด้วย
3. การใส่ปุ๋ยด้วยการใส่ลงในหลุมขนาดเล็ก
การใส่ปุ๋ยแบบนี้ทำเพื่อป้องกันการกระจัดกระจายของปุ๋ยจากผลของสภาพแวดล้อม ส่วนมากใช้กับต้นไม้ยืนต้นที่มีอายุยาวนานหน่อย ก็ทำการขุดหลุมเล็กๆ ไว้ใกล้ๆ ต้นไม้นั่นเอง แล้วก็ใส่ปุ๋ยก่อนเอาดินกลบไว้
4. การใส่ปุ๋ยตามร่องที่ไถ
อันนี้จะคล้ายๆ กับการใส่ปุ๋ยลงหลุมเล็ก แต่เหมาะกับการเพาะปลูกบนพื้นที่กว้างมาก เพราะจะช่วยให้ทำงานได้รวดเร็วกว่า
5. การฉีดพ่นทางใบ
แบบนี้จะใช้ปุ๋ยประเภทไหนก็ได้ แต่ต้องเอามาละลายน้ำให้ดีเสียก่อน มักใช้เพื่อเร่งการเจริญเติบโตของพืชโดยเฉพาะ
การใส่ปุ๋ยให้ต้นไม้เป็นตัวช่วยที่ดีในการดูแลให้ต้นไม้เหล่านั้นโตได้อย่างสมบูรณ์ แต่ก็ต้องทำให้ถูกต้องเหมาะสมด้วย ไม่งั้นจากข้อดีก็จะกลายเป็นข้อเสียได้
ที่มา www.cyto.biz(ปุ๋ยอินทรีย์ ปุ๋ยมูลค้างคาว ปุ๋ยไซโต)